Oyunun Kuralı - “Bilgi toplumu”: Bazı stratejik sorular

Ulaştırma Bakanlığı yeni bilişim bakanlığımız mı olacak? E-devlete de Başbakanlık bünyesindeki yeni kurul bakacaksa, e-Dönüşüm Türkiye İcra Kurulu ne yapacak? Üç yıldır bizi oyalayan Bilgi Toplumu Stratejisi raf ömrünü tamamladı mı? DPT bu konularda ne diyor?

Sonbaharla birlikte yine zirveler, kurultaylar, kongreler, şuralar dönemine girdik. Bu dönemde insanların stratejik konulara karşı algısı daha açık oluyor. Bu fırsatı değerlendirmek istedim!
Üç yıldır yürürlükte olan “Bilgi Toplumu Stratejisi” ve Eylem Planı, 27. e-Dönüşüm Türkiye İcra Kurulu toplantısında değerlendirildi. Toplam 111 eylemin %6’sı tamamlanmış, %51‘inin çalışmaları devam ediyor, %32’si başlangıç aşamasında, %11’i ise daha başlatılamamış. Bu kötü karne karşısında “biz demiştik”ten başka şeyler de söylemek lazım.

Bu belgenin bilgi toplumu gibi bir hedef için fazlasıyla dar açılı, mekanik e-devlet odaklı, merkeziyetçi, yönetişim-fobik olduğunu, eylem planının önceliklendirmesinin olmadığını söylemiştik. Bu niteliğiyle, asıl odak alanı olan e-devlet konusunda bile başarısız olacağını da... Bu karneyle yüzleşince bakış açısının sorgulanacağını umuyordum.

Yine yanıldım, ama şaşırmadım. Başbakanlığın bu başarısızlığa cevabı, “e-Devlet ve Bilgi Toplumu Kanun Tasarısı Taslağı” ile geldi. Bakış aynı bakış, adres farklı... Yeni bir kamu kurumsallaşmasının sadece Başbakanlığa bağlı olduğu için daha etkili olacağı düşünülmüş. Başarısızlığın nedeni açık oysa: merkeziyetçi yönetsel modelin, hantal bürokrasinin ve kamu odaklılığın, “bilgi toplumu” ve e-devlet gibi dağıtık ağ yapısı üzerine kurulu sistemler için kadük kalması... Bu sistemler doğası gereği ağ yönetişimi modeliyle işliyor. İsteseniz de istemeseniz de katılım, şeffaflık, sorumluluk ve hesap verebilirlik standartlarna uymak zorundasınız. Artık “e-devlet” kavramı bile kullanılmıyor, onun yerine “bağlantılı yönetişim” (connected governance) diyorlar!

Bu arada Ulaştırma Bakanlığı 27 Eylül - 1 Ekim 2009 tarihleri arasında Ulaştırma Şurası’nı topluyor. Şuranın adı “Ulaştırma” olsa da, İletişim Altyapı Çalıştayı toplanmış ve bilişimle ilgili altyapı kavramını çok aşan kapsamlı hedefler belirlemiş. BİT ve interneti “millileştiren” bir takım hedefler! Ulaştırma Bakanlığı yeni bilişim bakanlığımız mı olacak? Eğer bu konular Ulaştırma Bakanlığı’ndan soruluyorsa, e-devlete de Başbakanlık bünyesindeki yeni kurul bakacaksa, e-Dönüşüm Türkiye İcra Kurulu ne yapacak? Üç yıldır bizi oyalayan Bilgi Toplumu Stratejisi raf ömrünü tamamladı mı? DPT bu konularda ne diyor? İşte böyle stratejik sorular geliyor aklıma...

BThaber, s:738, 28 Eylül - 4 Ekim 2009